Авторизация
» » Страница 6

Кьохъа Салман – машгьурав гIалим

Машгьурав Дагъистаналъул гIалим Доргъелиса Назирил хъвай-хъвагIаязда рекъон «Салман ат-Кьухъи ал-Авари» вукIун вуго ХVII абилеб гIасруялъул ахиралда гIумру гьабурав машгьурав гIалимлъун. «Гьесул рукIана гIемерал хIалтIаби ва хъвай-хъвагIаял,

Гъагъалъа ГIалибег – гIандадерил шамхал

1640 соназ Сунж гIуруда аскIор росаби чIвана Аваралъул АмирхIамза-нуцалас. Гьенир рукIине кколаан хадубккун Чачанлъи квегъизе кумекалъе рукIине рарал щулалъби ва хъалаби. Амма Гъизляралда аскIоб букIараб Терки абураб гIурусазул рагъулаб

Рагъалъ вас гьавуларо

Миллатцоял Рагъалъ вас гьавуларо АнсалтIа росдал ругънал ЩуазаргогIан чияс гIумру гьабулеб магIарулазул кIудияб росу ккола Болъихъ районалъул АнсалтIа. 1999 соналъул августалда дунялалдаго рагIана гьеб росдал цIар. АнсалтIа ва РахатIа росаби ккуна

КIицIулго магIарулал

Миллатцоял КIицIулго магIарулал Щиб къо рещтIаниги, росу щущачIо Тиви росулъа жамгIияв хIаракатчи Бадрудин Адаловасулгун гара-чIвари СССРги щущан, гIемерал халкъазе эркенлъи щвелелде Грузиялъул Къварели районалда ва Лагодех шагьаралда гIумру гьабун

МохIоса Дамадан

Тарихалда тIад хIалтIулезул гIаммаб пикруялда рекъон МохIоса Дамадан рикIкIуна Дагъистаналда рахъарал церетIурал, бергьарал гIалимзабазул цоявлъун. ТIупал ЯгIкъубил вас Дамадан гьавуна 1650 яги 1651 (гьижрияб тарихалда рекъон 1061) соналъ МохIоб

Бакълъухъ мажгиталъул къеда хъвай

Гьаб хъвай-хъвагIай буго Гъоркьа Бакълухъ мажгиталъул къадалъ лъураб ганчIида. Гьеб букIана мимаралда аскIоб, гьанжейин абуни тIад гьабураб бохьиялъ ганчIида хъвараб жо бахчизабун бугин абуна, амма моцIалъ цере гьенир щведал гьеб гамачI мажгиталъул

НакIкIазухъ росдал тарихалъул тIанчал

Нилъ ккола Сугъралъ росдал тIел. НакIкIазухъ росу гIуцIизе байбихьана 1798 соналъ. Минаби разе байбихьана. Ракьги ккола сугъулдерил росдал. Нилъ ккола сугъул. Ракьалъул чIарал бетIергьаби рукIун гьечIо (байтулмалалъул ракь абун цIар лъун буго).

Ахакь росдал тарихиял хIужаби

Гьаб гъоркьехун нилъеца кьолеб ракIалдещвеял хIисабалда хъвараб тарихияб асар ккола Ахакь росулъа мунагьал чураяв Абакаров ХIажимухIамадица хъвараб. Гьев гьавуна 1914 соналда, ва жиндир халатаб гIумруялъ бихьана чанги къварилъи. ХIуригаталдаса хадуб

Гьаниса Гъолоде – лъабго къойил нух…

Миллатцоял. Гьаниса Гъолоде – лъабго къойил нух...  Къалъилелде щола щанкIлал хъахIаб чу.МагIарул бахIарчилъиялъулги чилъиялъулги гIемер хIалбихьараб бакI буго ЦIор. Нилъер халкъалъул фольклоралда, тарихалда, гIумруялда жаниб кIудияб бакI ккола

Анищазул хурзал, хиялазул ах…

Берал къанщунилан, къадру холаро. Анищазул хурзал, хиялазул ах… ГIабасил МухIамадил хIакъалъулъ цо-цо пикраби ва ракIалдещвеял. Тарихияб прозаялъулъги лъалкI тана ГIабасилас. 2013 соналда къватIибе бачIана ГIабасил МухIамадил «Ахъбердил МухIамад»

Пагьму цIакъго битIарав Рочиса Хъазахъилав...

ГIемерисезда Хъазахъилав хIисабалда лъалев Рочиса МухIамадамин ккола хIакъикъиял гIелмабазде кIвар кьолеб гIелмияб школалъе Дагъистаналда кьучI лъурав гIалимчи. МухIамадаминида цере цIалана ХVII-ХVIII гIасрабазда машгьурлъарал гIалимзаби, масала,

Гьандихъа ХIадисдибир: гIумру ва гIелму

Дагъистаналъул гIалимчи ХIажи ХIамзатовасул «ГIемермиллатазул адабияталъул тартиб инкъилабазда цебесеб Дагъистаналда лъугьин» абураб тIехьалда бихьизабулеб буго «гьеб заманалда гIалимзабаз, хъвадарухъабаз, рухIиял хIаракатчагIаз диналда цадахъ

ЧIаралдаса ГIадалав Ибрагьим

XVIII абилеб гIасруялъ персазул рагъулал чабхъеназда дандечIей гьабулаго дагъистанияз босараб бищунго кIвар бугеб бергьенлъилъун рикIкIине бегьула Надир-шагьасул вац Ибрагьим-ханасул рагъулаб аскар щущахъ биххизаби. Гьеб гIажаибаб, гьелдаго цадахъ

КIодосордо –хасел чIараб сордо

Гьидерил росабазда гьоркьоб гьитIинаб бугониги Лъахъ росдал  тарих лъугьа-бахъиназ бечедаб буго. Руго гьенир жакъа къоялда нахъе цIунун хутIарал ва заманаялъ хисизаруралги гIадатал. Жакъа бицен гьабизе бокьун буго цогидал росабалъго гIадин,

Киса бачIараб Авар абураб рагIи

«Авар» абураб рагIи киса бачIараб бугебали бахIсал Кавказалда рукIана XIX гIасруялдаго, гIурусазул гIелмияб жамгIияталда жаниб гьеб суалалде  кIвар буссаралдаса нахъе. Гьел бахIсазул хIасилалда бижана чанго батIияб версия, «авар» абураб

Сагьада бодул росаби чIунти

ЦIунтIа районалъул шималияб рахъалда бугеб «Лъацуда» росдал советалъе Аллагьасго тIабигIаталъул бищун берцинаб ва гьелдаго цадахъ бищун хъачIаб ва согIаб бакI кьун буго. Росдал советалде гьоркьобе уна кинабниги анлъго росу. Гьел ккола ХIамайикьахъ,

ГIашилтIаса КъурбангIали

КъурбангIали гьавун ву­го гIага-шагарго 1895 соналъ. Къарахъа МухIамад-ТIагьирица жиндирго асаразулъ рехсон вугев, ГIашилтIаса ГIабдулагьилги Ханулги хъизаналъе. КъурбангIалил кьибил ккола Хунзахъ районалъул ГIахьалчIиса. ГIашилтIаги ГIахьалчIибги

Шамилил заманалъул хIаракатчагIи – Лачинилав

Лачинилав гьавуна гьанжесеб Хунзахъ районалъул ХIариколо росулъ гIага-шагарго 1970 яги 1791 соналда. Цин гьев цIалун вуго гIагараб росулъ цинги – Хунзахъ магIарухъ гIатIидго машгьурав гIалимчи НурмухIамад къадида цеве. Хадув гьев цIалун вуго

Гелбахъалдаса Бегав (XVI гIасру) – нухмалъулев ва рагъул цевехъан

ХVI абилеб гIасруялда Терек ва Сулахъ гIоразда гьоркьоб бугеб бакIалда лъугьана тIубанго миллияб ва политикияб ахIвал-хIал хисизабулел лъугьа-бахъинал. Гьеб букIана жеги Кавказалде Россиялъул империялъулаб квачI щвечIеб заман. Гьеб мехалъ Сулахъ

Инсанас гIамал-хасият лъикIлъизабиялъул бицунеб пайдаял калимабазул тIехь

Гьаб тIехь хъваялде дун кантIизавуна кIудияв гIалимчи Абубакар-хIажи ГIаймакиясул гьитIинабго «МажмугI ал-авбаш» (Лъавукъазе мажмугI) абураб тIехь цIалиялъ. Жегиги «Ал-Минан» абураб тIехьалда хъван батараб жоялъги. ТIадегIанав Аллагьас тавпикъ кьеги

Къорода, СалтIа, Гьонода росабазул тарихалдаса цо-цо хIужаби

Гьоркьехун кьолел руго Къорода, Гьонода, Кудали ва СалтIа росабазул хIакъалъулъ нахъе хутIарал цо-цо биценал. 1970 соналда ДГУялъул тIоцебесеб курсалда цIалулеб мехалда гьел данде гьарун рукIана гIолохъанго гIумруялдаса ватIалъарав хъвадарухъан

Макьу кинан щолеб апараглъуда…

Бакълъулазул мугьажирзаби. Макьу кинан щолеб апараглъуда… Исана августалъул ахиралда  жидер унго-унгояб ватIаналде, умумузул ракьалде, тарихияб сверуде щвана бакълъулазул  Ингишо росдал мугьажирзабазул ирсилал. Гьеб 22 августалда Ингишоб

Силди росу: тухумал, бакIазул цIарал

Гьаб гьитIинаб макъала хъваялъе гIилла букIана дихъе кодоре щварал цо-цо баяналги гIадамазда рихьизаризе ва гьединго аслияблъун букIана, гьаб масъалаялда тIасан цогидаз жидерго баянал, макъалаби кьезе. Гьединлъидал дие бокьилаан, силдисез гьал

Къокъаб шаригIат ва гьелъул хIасил

ГъазимухIамадил вас МухIамад гьавуна Гьигьалъ росулъ 1855 соналда. Гьев вахъана машгьурав шагIир, гIалимчи ва жамгIияв хIаракатчилъун. Гьес хъварал мавлидалгун туркаби гIечIого ХХ-б гIасруялъул байбихьуда басмаханаязда рахъана 4 тIехь. ТIоцебе

Ункъракьалъул тарихалдаса

ГIага-шагарго 13-го соналъ цебе силдисев АмирхIамзаца босун бачIана дие (Т. Айтберовасе) гьанжесеб магIарул алипалда (кириллица) магIарулалъ хъвараб тарих, жинда жаниб 1871 соналъ Ункъракьалда (ЦIумада районалъул тIасияб мухъ) ккарал

Фотогалерея

Мух1амад Ах1мадов Гьудулзабигун

МелъелтIа росу, Бакълъул мухъ

ГIолилазул гьунаргун бажари рагьулеб дандчIвай

СагIид-Афанди (къ.с.): «Дир умумулги гьаниса рукIанин абула»

«Жакъасеб масъала - нилъер ракьалдаса питна тIагIинаби..»

«БухIаниги щиб, ле, Аргъвани росу, Лъабкъого багьадур цо къоялъ чIвараб»

РакI пашманлъулеб квералъ бацIцIана

Казбек мухъ. Алмахъ



Блогал

ЦIоралъул магIарулал

  • 05.11.2016 00:27
  • 5 690
  • 0
Ахирисел харбал
19.03.2024 19:51
Суратаздаса нилъ нечараб заман  
16.02.2024 17:04
Гьаниса Гьоноде чапар вит1ани...  
16.02.2024 16:37
Игьалиселде  
03.02.2024 11:48
Хъах1аб рас  
08.11.2023 09:21
Макка бахъиялъул турки  
  • ТIасан калам
  • Къоязда
  • ЦIалулеб

Игьалиселде

  • 16.02.2024 16:37
  • 273
  • 0

Хъах1аб рас

  • 03.02.2024 11:48
  • 319
  • 0

ХIаригабурлъухъ

  • 10.01.2017 17:33
  • 18 003
  • 0
ЦIех-рех
Нилъер заманалда магIарул халкъалъул аслияб масъалалъун щиб нужеца рикIкIунеб?
Ниж жамгIиял гьиназда
  •   VK 
  •  Facebook 
Мы в Facebook